Samen helen; de helende kracht van ouderlijke verankering in de preventie van suïcide bij adolescenten
Verbindend Gezag® en dialectische gedragstherapie
- Wat als je zestienjarige dochter elke avond naar boven gaat om zichzelf te snijden? De snijwonden op haar armen en benen worden steeds dieper en je bent die week al vier keer naar de eerste hulp geweest.
- Je slaap is verpest en je werk is een puinhoop.
- Wat zeg je tegen je kind als je haar naar de douche hoort lopen? Durf je op dat moment grenzen te stellen? Als je haar probeert tegen te houden, snijdt ze alleen maar dieper.
- Hoe ga je om met de gedachte dat elke dag haar laatste kan zijn?
Suïcidaliteit bij een jongere heeft gevolgen voor alle gezinsrelaties en het systeem waar de jongere deel van uitmaakt. Wanneer emoties zo intens zijn, is een veilig thuis en een stevig anker de basis om weer gemoedsrust en vertrouwen te krijgen: vertrouwen in jezelf en vertrouwen in anderen. Een risicofactor bij suïcidale adolescenten is meestal het gebrek aan verbinding met anderen. Belangrijke beschermende factoren zijn een goede ouder-kindrelatie en een ondersteunend sociaal netwerk. Het gevoel erbij te horen.
In deze presentatie belichten we de ervaringen van ouders die deelnamen aan de pilot oudergroep Verbindend Gezag®. In deze pilot combineerden we Verbindend Gezag® met elementen van Dialectische Gedragstherapie. Vanuit deze leerervaring werden suggesties gedaan voor specifieke aanpassingen van de training rond het thema suïcidaliteit.
Zelfdoding is wereldwijd een van de belangrijkste doodsoorzaken onder jongeren. Volgens Joiner (2007) zijn de meest gerapporteerde onderliggende gedachten: ‘Ik ben helemaal alleen’ en ‘Ik ben een last voor anderen’. Het is dan ook niet verrassend dat de meest succesvolle interventies erop gericht zijn om deze destructieve gedachten uit te dagen en tegelijkertijd de gevoelens die ermee gepaard gaan te valideren (DBT, McCauley et al., 2018).
Wij geloven dat ouders van jongeren met suïcidaal gedrag een cruciale rol kunnen spelen in dit proces. Daarom hebben we de principes van NVR geïntroduceerd in ons reguliere DBT-programma, door een ouder NVR-groepstraining aan te bieden die zich richt op het vergroten van een gevoel van ‘saamhorigheid’, ‘erbij horen’ en het verminderen van de gevoelens een last te zijn.
NVR wil ouders hoop, kracht en praktische hulpmiddelen bieden om manieren te vinden om verbondenheid en saamhorigheid te herontdekken in het licht van bedreigde of zelfs vernietigde relaties.
Kathelijne is systeemtherapeut en werkt al meer dan 26 jaar in de jeugd- en specialistische geestelijke gezondheidszorg, forensische psychiatrie en kinder- en jeugdpsychiatrie. Sinds 2002 bij LUMC-Curium.
De laatste jaren als systeemtherapeut geeft ze individuele en groepstherapie volgens de methode van Verbindend Gezag® Geweldloos Verzet. De afgelopen 10 jaar heeft ze professionals in de geestelijke gezondheidszorg getraind in en de training aangepast voor gebruik op kinder- en jeugdpsychiatrische afdelingen.
Ze is eigenaar van Bureau Binding en Betekenis. Ze heeft een oudertraining ontwikkeld specifiek voor ouders van jongeren met zelfbeschadigend en suïcidaal gedrag gebaseerd op principes van Verbindend Gezag® Geweldloos Verzet en Dialectische Gedragstherapie.